“De Atmosfeer van het bos.”

Langzaam en mindful door een bos wandelen en ondertussen al je zintuigen openzetten. Dat is volgens Japanners dé manier om van werkdruk los te komen. Ze hebben er zelfs een speciaal woord voor: shinrin-yoku, wat letterlijk baden in de atmosfeer van het bos betekent.

Wetenschapper Ping Li doet al vijftien jaar onderzoek naar het helende effect van boslucht op mensen. In zijn boek Shinrin-yoku, de kunst en wetenschap van het bosbaden, legt hij uit dat boslucht vol fytociden zit. Dit stofje beschermt bomen tegen schimmels en insecten, maar het heeft ook een positieve uitwerking op ons, mensen. We worden er niet alleen vrolijker en minder gestresst door, het verlaagt ook onze bloeddruk en hartslag.

Een paar eeuwen geleden was het waarschijnlijk ondenkbaar dat er een woord bestond voor een strategisch gepland moment in de buitenlucht. De heilzame werking van de natuur was toen heel vanzelfsprekend. Kloosters hadden kruidentuinen, scholen moestuinen en ziekenhuizen botanische tuinen, want ook al waren we moderner gaan leven, er bleef ruimte en eerbied voor onze oorsprong in de natuur.

90.000 uur op het werk

Maar de laatste eeuw is er iets vreemds aan de hand. We zijn ons steeds meer gaan opsluiten. Tegenwoordig brengen we in het Westen maar liefst 95 procent van onze tijd tussen twee muren door! En nog een feit: gemiddeld besteden we 90.000 (!) uur van ons leven op het werk. Geen wonder, dat stress en vermoeidheid zo stijgen. De oplossing ligt voor de hand: juist in de context van je werk: moeten we de natuur opzoeken. Als je nog twijfels hebt, spreek dan eens met iemand die voor zijn beroep de hele dag door groen wordt omringd. Uit een onderzoek uit 2017 van het CBS bleek dat hoveniers en kwekers het minst stress ervaren tijdens hun werk. Heb je zelf een kantoorbaan? Geen zorgen; enkele bomen of planten kunnen al een gunstige uitwerking hebben op ons lichaam en geest. Dat bewees de Amerikaanse onderzoeker Roger Ulrich in 1984.

Gelukkig is er de laatste paar jaar meer aandacht voor het effect van de natuur op ons professioneel welzijn. Steeds meer bedrijven realiseren zich dat naar buiten gaan met het team niet alleen hard nodig is tegen de stress, maar ook betere resultaten oplevert. Nederland zit vol mooie en unieke buitenlocaties. Wat dacht je van brainstormen op de Veluwse hei, de Limburgse heuvels, schapenweides of op een ouderwetse boerderij?

Van schapen drijven tot grote events

Oda Salomons is coach en traint bedrijven in hoe ze beter met stress om kunnen gaan. Ze legt uit waarom ze dat het liefst buiten doet. 'In de buitenlucht gaat ons kalmeringssysteem aan. Doordat we in ons dagelijks leven voortdurend prikkels binnenkrijgen, staan we constant in de actiestand.' Volgens de aandachthersteltheorie uit de jaren tachtig heeft dat te maken met de rustgevende patronen in de natuur. De nerven van de bladeren, het geluid van de vogels of het getik van de regen, zouden een kalmerende werking op ons hebben. Dat hebben we harder nodig dan ooit.

Volgens Salomons kun je in principe alles met je team buiten doen. Bij sommige activiteiten zorgt de buitenlucht echt voor een optimaal effect. Bijvoorbeeld in het geval een brainstormsessie waarbij je op veel creatieve input van je team hoopt. 'In de natuur staan onze zintuigen veel meer open,' zegt ze. 'Je hoort, voelt, ruikt en ziet meer. Hierdoor sta je veel meer in het hier en nu. Met als gevolg dat we opener, nieuwsgieriger en creatiever zijn.'

Een beetje struinen over de hei als team-uitje is leuk, maar er kan veel meer. Dit sluit aan bij de groeiende behoefte van professionals om activiteiten te ondernemen die verbinding brengen. Dat hoeft niet altijd heel massaal of over de top te zijn. Bram Bosma, eigenaar van Outdoor Point dat bedrijfsactiviteiten organiseert, legt uit: 'Denk aan activiteiten als handboogschieten, paarden mennen of een vlot bouwen. Hierbij dient elke activiteit weer een ander doel. Wil je beter leren samenwerken met jouw team? Dan is een paar uurtjes schapen hoeden heel geschikt.' 'Schapen drijven is volledig gericht op communicatie en samenwerking,' zegt ook Diana Hofs. Ze is eigenaresse van Buitenbusiness en organiseert geregeld schapenhoedsessies voor bedrijven. ‘Als je niet samenwerkt krijg je de schapen niet over het parcours. Deze activiteit legt binnen vijf minuten bloot hoe een team met elkaar functioneert.’

Maar ook grotere evenementen, zoals bijvoorbeeld een partnerevent, kun je prima buiten organiseren terwijl je toch een persoonlijk gevoel waarborgt. Vergaderen op een prachtige locatie in een landelijke omgeving is immers een stuk aantrekkelijker dan ergens in een zaaltje in een stad. Tel daar een mooi kampvuur bij op, misschien een barbecue terwijl je het vuur hoort knisperen en de sessie doorneemt. 'Als teams in aanraking komen met vrijheid, draagt dat bij aan een ongedwongen sfeer, wat weer tot productievere sessies leidt', legt Salomons uit.

Kom niet voor verrassingen te staan

Omdat een PowerPoint of videopresentatie houden in het bos een beetje lastig is, kun je ook een binnenprogramma combineren met activiteiten in de buitenlucht. Wat dacht je bijvoorbeeld van een uurtje boogschieten om je zinnen te verzetten na een lezing? Hierbij is het volgens Bosma wel belangrijk dat je rekening houdt met de grootte van de groep. 'Kies als je met veel mensen bent een activiteit uit waar veel mensen tegelijk aan kunnen deelnemen.'

Schapen hoeden en boogschieten in de vrije natuur mag dan klinken als het summum van vrijheid. Houd er rekening mee dat je hierbij in een land als Nederland toch aan regels bent gebonden. Zomaar op een veld gaan staan met een grote groep mag niet. 'Als je gebruik wilt maken van een weide, moet je hiervoor toestemming vragen aan de eigenaar,' aldus Hofs. Is het stukje land dat je op het oog hebt van de gemeente? Dan moet je een speciale vergunning aanvragen. Of je kunt de organisatie uit handen geven. Kijk eens naar de arrangementen van Nederlandse hotels die buitenlocaties en evenementen aanbieden. Dan weet je zeker dat het goed is geregeld.

De kans dat het weer niet meewerkt op de dag van je buitenevent is natuurlijk altijd aanwezig. Volgens Hofs is het dan ook verstandig om te zorgen voor een reserveprogramma dat je ook binnen kunt doen. Salomons gaat ook als het regent gewoon naar buiten met een groep. 'Mijn ervaring is dat mensen hier helemaal geen last van hebben,' zegt ze. 'Buiten zijn mensen over het algemeen vrolijker, een beetje regen kunnen ze er dan best bij hebben.' En daar heeft ze misschien wel een punt. Want laten we eerlijk zijn, onze prehistorische voorouders lieten zich toch ook niet tegenhouden door een beetje neerslag?